حسابرسی داخلی

حسابرسی داخلی چندین هدف اصلی دارد که شامل موارد زیر می‌شود:

ارزیابی سیستم‌های کنترل داخلی: یکی از مهم‌ترین اهداف حسابرسی داخلی، بررسی و ارزیابی اثربخشی سیستم‌های کنترل داخلی است. کنترل‌های داخلی به معنای اقداماتی است که سازمان برای جلوگیری از تقلب، بهبود کارایی و اطمینان از صحت اطلاعات مالی و غیرمالی اتخاذ می‌کند. حسابرسان داخلی این کنترل‌ها را بررسی کرده و نقاط ضعف یا ناکارآمدی‌ها را شناسایی می‌کنند.
شناسایی ریسک‌ها و پیشنهادات برای مدیریت آن‌ها: یکی از وظایف حسابرسی داخلی، شناسایی ریسک‌های مختلفی است که سازمان با آن‌ها مواجه است. این ریسک‌ها می‌توانند مالی، عملیاتی، قانونی یا حتی شهرتی باشند. پس از شناسایی ریسک‌ها، حسابرسان داخلی پیشنهاداتی را برای کاهش یا مدیریت آن‌ها ارائه می‌دهند.
ارزیابی کارایی و اثربخشی عملیات سازمانی: حسابرسی داخلی به ارزیابی فرآیندهای عملیاتی سازمان می‌پردازد و بررسی می‌کند که آیا این فرآیندها به صورت کارا و اثربخش انجام می‌شوند یا خیر. این ارزیابی شامل بررسی منابع مالی، انسانی و فنی سازمان می‌شود.
تضمین انطباق با قوانین و مقررات: سازمان‌ها باید با مجموعه‌ای از قوانین، مقررات و استانداردهای داخلی و خارجی انطباق داشته باشند. حسابرسان داخلی وظیفه دارند بررسی کنند که آیا سازمان در تمامی ابعاد خود با این قوانین و مقررات سازگاری دارد یا خیر.

فرآیند حسابرسی داخلی به چندین مرحله تقسیم می‌شود که به شرح زیر است:

برنامه‌ریزی حسابرسی: این مرحله شامل شناسایی زمینه‌های پرریسک در سازمان و تعیین اولویت‌ها برای حسابرسی است. حسابرسان در این مرحله به ارزیابی ریسک‌ها و تعیین اهداف حسابرسی می‌پردازند. همچنین برنامه زمانی حسابرسی نیز در این مرحله تنظیم می‌شود.
جمع‌آوری اطلاعات و مستندات: در این مرحله، حسابرسان اطلاعات و مستندات لازم برای حسابرسی را جمع‌آوری می‌کنند. این اطلاعات ممکن است شامل اسناد مالی، قراردادها، گزارش‌های داخلی، و داده‌های مرتبط با عملکرد سازمان باشد.
تحلیل و ارزیابی: پس از جمع‌آوری اطلاعات، حسابرسان به تحلیل داده‌ها و ارزیابی فرآیندهای سازمانی می‌پردازند. آن‌ها کنترل‌های داخلی را بررسی کرده و کارایی و اثربخشی عملیات را ارزیابی می‌کنند.
ارائه گزارش: در پایان فرآیند حسابرسی، حسابرسان گزارشی تهیه می‌کنند که در آن نتایج حسابرسی و پیشنهادات بهبود فرآیندها و کنترل‌ها ذکر شده است. این گزارش معمولاً به مدیریت ارشد و هیئت‌مدیره ارائه می‌شود.
پیگیری: پس از ارائه گزارش، حسابرسان داخلی معمولاً پیگیری می‌کنند که آیا پیشنهادات آن‌ها توسط مدیریت اجرایی شده است یا خیر. این مرحله به منظور اطمینان از اجرای اصلاحات پیشنهادی انجام می‌شود.

حسابرسان داخلی نقش حیاتی در تضمین سلامت مالی و عملیاتی سازمان‌ها ایفا می‌کنند. برخی از نقش‌های مهم آن‌ها عبارت‌اند از:

مشاوران مستقل برای مدیریت: حسابرسان داخلی به عنوان مشاورانی مستقل، به مدیریت ارشد و هیئت‌مدیره کمک می‌کنند تا فرآیندهای مدیریتی را بهبود بخشند. آن‌ها با ارائه پیشنهادات سازنده، به مدیران در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک کمک می‌کنند.
نظارت بر کنترل‌های داخلی: یکی از وظایف اصلی حسابرسان داخلی، نظارت بر کنترل‌های داخلی است. آن‌ها به ارزیابی اثربخشی این کنترل‌ها می‌پردازند و در صورت نیاز پیشنهاداتی برای بهبود آن‌ها ارائه می‌کنند.
شناسایی و کاهش ریسک‌ها: حسابرسان داخلی ریسک‌های مختلفی که سازمان با آن‌ها مواجه است را شناسایی کرده و روش‌هایی برای کاهش این ریسک‌ها پیشنهاد می‌کنند.
حمایت از انطباق با مقررات: با توجه به تعداد زیاد قوانین و مقررات که سازمان‌ها باید با آن‌ها انطباق داشته باشند، حسابرسان داخلی نقش کلیدی در تضمین رعایت این مقررات دارند. آن‌ها به بررسی و ارزیابی انطباق فرآیندهای سازمانی با قوانین و مقررات می‌پردازند.

حسابرسی داخلی و حسابرسی مستقل دو نوع حسابرسی متفاوت با اهداف و رویکردهای متفاوت هستند. حسابرسی داخلی به عنوان بخشی از سیستم نظارتی داخلی سازمان عمل می‌کند و به بهبود فرآیندها و کنترل‌ها درون سازمان کمک می‌کند. حسابرسی مستقل، که معمولاً توسط حسابرسان مستقل خارجی انجام می‌شود، به بررسی و تأیید صحت گزارش‌های مالی سازمان پرداخته و به سهامداران و سایر ذی‌نفعان اطمینان می‌دهد که صورت‌های مالی دقیق و منصفانه است.

نقش‌ها و اهداف: حسابرسی داخلی بر بهبود فرآیندهای داخلی، شناسایی ریسک‌ها و افزایش کارایی متمرکز است. در حالی که حسابرسی مستقل بر صحت گزارش‌های مالی تمرکز دارد و به‌عنوان ابزاری برای اعتبارسنجی داده‌های مالی استفاده می‌شود.
استقلال: حسابرسان داخلی به‌طور مستقیم به مدیریت سازمان گزارش می‌دهند، در حالی که حسابرسان مستقل خارجی باید به‌صورت کاملاً مستقل از مدیریت سازمان عمل کنند تا بتوانند بی‌طرفانه صورت‌های مالی را ارزیابی کنند.
دامنه کار: حسابرسی داخلی دامنه گسترده‌تری دارد و شامل ارزیابی فرآیندهای عملیاتی، ریسک‌ها و کنترل‌های داخلی است. حسابرسی مستقل بیشتر بر روی صورت‌های مالی و انطباق آن‌ها با استانداردهای حسابداری تمرکز دارد.

حسابرسی داخلی مزایای متعددی برای سازمان‌ها به همراه دارد که در زیر به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:

بهبود عملکرد سازمان: حسابرسان داخلی با شناسایی نقاط ضعف در فرآیندهای سازمانی و ارائه پیشنهادات بهبود، به ارتقای کارایی و اثربخشی سازمان کمک می‌کنند.
کاهش ریسک‌ها: با شناسایی و ارزیابی ریسک‌های موجود، حسابرسان داخلی به مدیریت در کاهش یا مدیریت این ریسک‌ها کمک می‌کنند.
افزایش انطباق با مقررات: حسابرسی داخلی به سازمان کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کند که تمامی فرآیندها و فعالیت‌های خود با قوانین و مقررات موجود انطباق دارند.
افزایش شفافیت و اعتماد: با ارزیابی و ارائه گزارش‌های دقیق از عملکرد سازمان، حسابرسی داخلی به افزایش شفافیت و اعتماد بین مدیران، کارکنان و سایر ذی‌نفعان کمک می‌کند.