اصول و ضوابط حسابداری و حسابرسی آیین رفتار حرفه ای

آیین رفتار حرفه ای حسابدار و حسابرس

هدف این مجموعه، ارائه راهنماییهای لازم درباره رفتار حرفه ای، شامل ضوابط عمومی واصول بنیادی است که باید توسط کلیه حسابداران رعایت شود.

در اساسنامه قانونی سازمان حسابرسی، مصوب ۱۷ شهریور ۱۳۶۶، تدوین اصول و ضوابط حسابداری و حسابرسیبه عنوان بخشی از وظایف سازمان تعیین شده است.

اصول و ضوابط حسابداری و حسابرسی شامل استاندردهای حسابداری استاندارد های حسابرسی ،آیین رفتار حرفه ای و رهنمود های مربوط است. اصول و ضوابط حسابداری و حسابرسی پس از تصویب مراجع ذیصلاح سازمان لازم الاجرا می شود.

احکام آیین رفتار حرفه ای در مورد کلیه حسابداران حرفه ای به یک میزان معتبر است،مگر در مواردی که خلاف آن تصریح شده باشد.

ویژگی های رفتار حرفه ای

الف- پذیزش وظیفه خدمت به جامعه.

ب- وجود حداقل شرایط از پیش تعیین شده برای ورود به حرفه،از جمله مهارت های تخصصی لازم که از طریق آموزش وتجربه بدست می آید.

پ- پایبندی اعضای حرفه به مجموعه ای از اصول ، ضوابط و ارزشهای مربوط در آن حرفه.

در اساسنامه (یا عناوین مشابه) تشکلهای حرفه ای حسابداری و حسابرسی باید چگونگی رعایت مفاد آیین رفتار حرفه ای پیش بینی و نحوه نظارت بر رعایت مفاد آن مشخص شود.

اصطلاحات بکار رفته در این مجموعه ، دارای مفاهیم زیر است:

الف- تشکل حرفه ای عبارت از جامعه حسابداران رسمی ویا هر جامعه ، انجمن و سازمان حرفه ای حسابداری و حسابرسی ثبت شده در ایران است.

ب- حسابدار حرفه ای شخص حقیقی یا موسسه است که عضو یک تشکل حرفه ای باشد.

پ- حسابدار حرفه ای مستقل حسابدار حرفه ای است که خدمات حرفه ای خود را مستقلاً به عموم ارائه می کند. این عنوان درباره حسابداران حرفه ای شاغل در موسسات حرفه ای نیز بکار می رود.

ت- حسابدار حرفه ای تحت استخدام حسابدار حرفه ای است که برای ارائه خدمات حرفه ای خود، به عنوان یک شخص حقیقی در استخدام یک کارفرما (به استثنای موسسات حرفه ای) است.

ث- خدمات حرفه ایهر گونه خدمات حسابداری، حسابرسی، مالیاتی، مشاوره مدیریت و مدیریت مالی است که توسط حسابداران حرفه ای ارائه می شود و انجام آن مستلزم بکارگیری دانش حسابداری و مهارتهای مرتبط با آن است.

چ- تبلیغات اطلاع رسانی به عموم، با نگرش جلب مشتری، درباره خدمات و مهارتهایی است که توسط حسابداران ارائه میشود.

ح- گزارشگری حرفه ای کاری است که مستلزم اظهار نظر حرفه ای نسبت به اطلاعات مالی به وسیله حسابدار حرفه ای مستقل می باشد.

پذیرش مسولیتدر قبال جامعه از ویژگی های شاخص هر حرفه است و مقبولیت هر حرفه به میزان مسولیتی بستگی دارد که آن حرفه در جامعه به عهده می گیرد.

جامعه ای که حرفه حسابداری با آن سرو کار دارد متشکل از صاحبکاران ،سرمایه گذاران، دولت، اعتبار دهندگان کارکنان، کارفرمایان و سایر اشخاصی است که در جهت تصمیم گیریهای آگاهانه خود به نتایج کار حسابداران حرفه ای اتکا می کنند.چنین اتکایی برای حرفه حسابداری در قبال حفظ منافع عمومی ایجاد مسولیت می کند.

مسولیت حسابدارحرفه ای تنها به تامین نیازهای صاحبکار یا کارفرما محدود نمی شود و رفع نیازهای طیف وسیعی از اشخاص را در بر میگیرد.به همین دلیل استانداردهای حرفه ای به نحو چشمگیری تحت تاثیر ملاحظات منافع عمومی ،تدوین می شود.

الف- حسابرسان مستقل با اظهارنظر درباره صورتهای مالی به سرمایه گذاران ومؤسسات مالی برای سرمایه گذاری و اعطای تسهیلات مالی کمک می کنند.

ب- مدیران مالی با انتخاب راه کارهای مناسب، امکان استفاده مؤثر وکارآمد از منابع واحدهای اقتصادی را فراهم میکنند.

پ- حسابرسان داخلی اطمینان بیشتری نسبت به سیستم کنترلهای داخلی فراهم می آورند ودر نتیجه قابلیت اتکای اطلاعات تهیه شده برای خارج از واحد اقتصادی افزایش می یابد.

حسابداران حرفه ای نقش با اهمیتی در بهبود وضعیت اقتصادی جامعه ایفا میکنند؛ برای مثال استفاده کننده گان،در زمینه های حسابداری وگزارشگری مالی ،مدیریت مالی و مشاوره های حرفه ای مناسب و قابل قبول درباره بسیاری از موضوعات تجاری و مالیاتی ،به خدمات حسابداران حرفه ای اتکا می کنند.

حفظ اعتماد عمومی به حرفه حسابداری تا زمانی میسّر است که حسابداران حرفه ای خدمات خود را در سطحی ارائه کنند که شایسته اعتماد جامعه باشد؛از این رو خدمات حسابداری حرفه ای باید در بالاترین سطح ممکن و با رعایت ضوابطی ارائه شود که تداوم انجام این خدمات با کیفیت مناسب راتضمین کند.

اهداف حرفه حسابداری

از دیدگاه آیین رفتار حرفه ای، اهداف حرفه حسابداری عبارت از دستیابی به بهترین اصول و ضوابط حرفه ای، اجرای عملیات در بالاترین سطح ممکن، بر اساس اصول و ضوابط مذکور و به طور کلی تامین منافع عمومی است.تحقق این اهداف مستلزم تامین موارد زیر است:

الف- اعتبار جامعه به اطلاعات وسیستمهای اطلاعاتی قابل اتکا و معتبر نیاز دارد.

ب- حرفه ای بودن افراد حرفه ای در زمینه حسابداری حرفه ای باید به سادگی توسط صاحبکاران کارفرمایان و سایر اشخاص ذینفع، قابل تشخیص و شناسایی باشند.

پ- کیفیت خدمات اطمینان از اینکه کلیه خدمات ارائه شده توسط حسابداران حرفه ای با بالاترین کیفیت ممکن انجام می شود.

ت- اطمینان استفاده کنندگان از خدمات حسابداران حرفه ایباید مطمئن شوند چارچوبی برای رفتار حرفه ای وجود دارد که ناظر بر ارائه آن خدمات می باشد.

اصول بنیادی

لازمه دستیابی به اهداف حرفه حسابداری توسط حسابداران حرفه ای، پایبندی به اصول بنیادی زیر است:

الف- درستکاری حسابداری حرفه ای در انجام خدمات حرفه ای خود باید درستکار باشد.

ب- بیطرفی حسابدار حرفه ای باید بی طرف باشد ونباید اجازه دهد هرگونه پیش داوری جانبداری، تضاد منافع یا نفوذ دیگران، بیطرفی او را در ارائه خدمات حرفه ای مخدوش کند.

پ- صلاحیت و مراقبت حرفه ای حسابدار حرفه ای باید خدمات حرفه ای را با دقت، شایستگی و پشتکار انجام دهد.وی همواره موظّف است میزان دانش و مهارت حرفه ای خود را در سطحی نگاه دارد که بتوان اطمینان حاصل کرد، خدمات وی به گونه ای قابل قبول و مبتنی بر آخرین تحولات در حرفه و قوانین ومقررات ارائه می شود.

ت- رازداری حسابدار حرفه ای باید به محرمانه بودن اطلاعاتی که در جریان ارائه خدمات حرفه ای بدست می آورد توجه کند و نباید چنین اطلاعاتی را بدون مجوز صریح صاحبکار یا کارفرما استفاده یا افشاء کند ؛مگر آنکه از نظر قانونی یا حرفه ای حق ویا مسولیت افشای آنرا داشته باشد.
ث- رفتار حرفه ای حسابدار حرفه ای باید به گونه ای عمل کند که با حسن شهرت حرفه ای سازگار باشد واز انجام اعمالی بپرهیزد که ممکن است اعتبار حرفه را خدشه دار کند.

ج- اصول و ضوابط حرفه ای-حسابدار حرفه ای باید خدمات حرفه ای را مطابق اصول و ضوابط حرفه ای مربوط انجام دهد و همچنین درخواستهای صاحبکار یا کارفرمای خود را به گونه ای با مهارت و دقت انجام دهد که با الزامات درستکاری بیطرفی و در مورد حسابداران حرفه ای مستقل با استقلال وی نیز سازگار باشد.

احکام

اگر چه اهداف و اصول بنیادی ارائه شده جنبه کلی دارد و ناظر به موارد خاص نیست، اما احکام، رهنمود هایی درباره نحو کاربرد اهداف و اصول بنیادی مزبور را برای موقعیت هایی ارائه می کند که حسابداران حرفه ای در حین کار با آن مواجه می شوند.

احکام به سه بخش تقسیم می شود:

الف- قابل اجرا در مورد کلیه حسابداران حرفه ای، مگر در مواردی خاص که مستثنی شده است.

ب- قابل اجرا در مورد حسابداران حرفه ای مستقل.

پ- قابل اجرا در مورد حسابداران حرفه ای تحت استخدام که در شرایط ویژه ای ممکناست به حسابداران حرفه ای مستقل شاغل در موسسات حرفه ای نیز تعمیم یابد.

احکام در بخش های الف، ب وپ(بندهای۱۵الی ۳۱) و ضمانت اجرای احکام در بندهای ۳۲الی ۳۷ درج شده است.

بخش الف- احکام قابل اجرا در مورد کلیه حسابداران حرفه ای

درستکاری و بیطرفی

درستکاری تنها به معنای صادق بودن نیست،بلکه برخورد منصفانه و صادقانه را نیز شامل میشود.اصل بیطرفی،حسابداران حرفه ای را به برخورد منصفانه ،درستکارانه و به دور از تضاد منافع ملزم می کند.

حسابداران حرفه ای در ابعاد مختلف به انجام خدمات حرفه ای می پردازند صرفنظر از نوع یا اندازه خدمات حرفه ای ، حسابداران حرفه ای باید در ارائه خدمات ،درستکاری را حفظ کنند ودر قضاوت خود به رعایت کامل بیطرفی پایبند باشند.

حسابداران حرفه ای در انتخاب شرایط یا اعمالی که مشخصاً با الزامات مربوط به رعایت بی طرفی سرو کار دارد باید عوامل زیر را به نحو مناسب مورد توجه قرار دهند :

الف- حسابداران حرفه ای گاه در شرایطی قرار می گیرند که امکان اعمال فشار بر آنان وجود دارد . این وضعیت ممکن است بیطرفی آنان را خدشه دار کند.

ب- تعریف و توصیف کلیه شرایطی که ممکن است حسابداران حرفه ای تحت تاثیر اعمال فشار قرار گیرند،میسر نیست درتعیین معیارها و ضوابط لازم برای شناسایی روابطی که احتمال می رود یا به نظر می رسد بیطرفی حسابداران حرفه ای را خدشه دار می کند ،شرط معقول بودن باید به عنوان یک عامل تعیین کننده مورد توجه خاص قرار گیرد.

پ- حسابداران حرفه ای در رعایت بیطرفی، باید از ایجاد روابطی بپرهیزد که امکان اعمال نفوذ دیگران، پیشداوری یا تمایلات جانبدارانه را فراهم می کند.

ت- حسابداران حرفه ای باید از پایبند ی همکاران شاغل در خدمات حرفه ای تحت نظر خود به بیطرفی ،اطمینان یابند.

ث- حسابداران حرفه ایباید از پذیرفتن یا اعطای هدایای خودداری کنند که ممکن است منطقاً موجب این باور شود که بر قضاوت حرفه ای آنان یا کسانی که با آنان سرو کار دارند ، تاثیر نامناسبی داشته باشد.

آنچه به عنوان هدیه غیر متعارف شناخته می شود ، در هر مورد متفاوت است. اما به طور کلی حسابداران حرفه ای باید از قرار گرفتن در موقعیتهایی که به اعتبار حرفه ای آنانذ لطمه وارد می سازد پرهیز کنند.

تضاد منافع

حسابداران حرفه ای اغلب در فرایند ارائه خدمات حرفه ای خود با موضوع تضاد منافع روبرو می شوند.این گونه موارد تضاد منافع ممکن است به شکلهای بسیار متفاوت ،از موارد نسبتاً ساده تا مسائل پیچیده ای چون تقلب و اعمال غیر قانونی بروز کند.

هر چند ارائه فهرستی جامع از کلیه مواردی که ممکن است در آنها تضاد منافع پیش آیدمقدور نیست، اما حسابداران حرفه ای باید همواره نسبت به شرایطی که منجر به بروز تضاد منافع می شود، هشیار باشند.

مسئولیتهای حسابداران حرفه ای گاه با انتظارات درون و برون سازمانی در تضاد است.

الف- خطر اعمال فشار میتواند از سوی مدیریت صاحبکار ، همکاران ارشد حسابدار حرفه ای یا به واسطه روابط خانوادگی یا شخصی بروز کند. در واقع حسابدار حرفه ای باید از ایجاد روابط یا منافعی که می تواند بر کار او تاثیر نا مطلوب بگذارد و به درستکاری حرفه ای وی لطمه وارد کند، بپرهیزد.

ب- ممکن است از حسابدار حرفه ای خواسته شود تا مغایر با اصول وضوابط حرفه ای عمل کند.

پ- حسابدار حرفه ای ممکن است بین وفاداری نسبت به ما فوق و رعایت اصول و استاندارد های حرفه ای با تضاد روبه رو شود.

ت- ارائه یا انتشار اطلاعات گمراه کننده ای ممکن است در جهت منافع صاحبکار یا کارفرما باشد از مصادیق منافع است، صرفنظر از اینکه ارائه یا انتشار چنین اطلاعاتی در جهت منافع حسابدار حرفه ای باشد یا نباشد.

حسابداران حرفه ای ممکن است در تشخیصیا نحوه بر خورد با موارد خلاف شئون حرفه ای با مشکل روبه رو شوند .اگر چنین مواردی با اهمیت باشد ،حسابدار حرفه ای باید از خط مشی ها ودستورالعمل های داخلی سازمان مربوط پیروی کند. در صورت حل نشدن مشکل، توجه به موارد زیر ضروری است:

الف- موضوع با مافوق مستقیم مطرح شود. چنانچه مشکل از این طریق بر طرف نشد وحسابدار حرفه ای تصمیم به طرح آن با رده بالاتری از مدیریت گرفت،مافوق باید در جریان امر قرار گیرد. در صورتی که به نظر برسد مافوق مذکور، خود درگیر وذینفع در این موضوع است، مراتب باید به رده بالاتری از مدیریت ارجاع شود.

ب- موضوع به طور محرمانه بایک مشاور مستقل یا تشکل حرفه ای مربوط مطرح وپس از کسب نظر مشورتی، در جهت حل موضوع اقدام شود.

پ- اگر علیرغم انجام موارد فوق راه کار مناسب برای حل موضوع حاصل نشد به عنوان آخرین راه حل، در موارد با اهمیت (برای مثال تقلب) احتمالاً راهی جز استعفا یا کناره گیری همراه با ارائه یادداشتی حاوی دلایل موضوع به بالاترین مقام مربوط وجود نخواهد داشت.

علاوه بر این، در مواردی ممکن است قوانین ، مقررات یا اصول وضوابط حرفه ای ، گزارش برخی از موارد حاد رابه مراجع ذیصلاح خارج از شرکت یا سازمان یا سازمان نظارت کننده مربوط پیش بینی کرده باشد. در این شرایط، حسابدار حرفه ای باید حسب مورد اقدام کند.

حسابداران حرفه ای که دارای سمت کلیدی در سازمانها هستند باید از کفایت خط مشی ها و دستور العمل های تدوین شده در جهت حل و فصل تناقضات مربوط به رفتار حرفه ای اطمینان یابند.

تشکلهای حرفه ای باید اطمینان یابند اعضایی که با تناقضات مربوط به رفتار حرفه ای روبرو می شوند، به نظرات مشورتی و رهنمودی های قابل اطمینان دسترسی دارند.

صلاحیت حرفه ای

مفهوم صلاحیت حرفه ای در بر گیرنده دو جنبه اساسی زیر است

الف- کسب صلاحیت حرفه ای-کسب صلاحیت حرفه ای نیازمند برخورد اری از تحصیلاتعالی است که بر اساس ضوابط تشکلهای حرفه ای مربوط از طریق آموزشهای ویژه ، کار آموزی، گذراندن امتحانات وکسب تجربیات حرفه ای تکمیل می شود

ب- حفظ صلاحیت حرفه ای حفظ صلاحیت حرفه ای مستلزم آگاهی مستمر از تغییروتحولات حرفه (شامل نظرات جدید درباره اصول وضوابط حسابداری و حسابرسی و قوانین و مقررات مربوط) به ویژه بکارگیری برنامه است که در اثر اجرای آن اطمینان حاصل شود خدمات حرفه ای ( با استفاده از یک سیستم کنترل کیفی مناسب) با کیفیت مطلوب ودر انطباق با اصول و ضوابط حرفه ای ارائه می شود

حسابداران حرفه ای نباید به دارا بودن تخصصها یا تجربیاتی تظاهر کنند که فاقد آنند

راز داری

حسابداران حرفه ای باید اطلاعاتی را که باید اطلاعاتی راکه درباره امور صاحبکار یا کارفرما بدست می آوردند محرمانه تلقی می کنند. این امر حتی پس ازخاتمه ارتباط حسابدار حرفه ای با صاحبکار یا کارفرما نیز ادامه می یابد

اطلاعات مربوط به کارفرما یا صاحبکار باید همواره محرمانه محسوب شود.حسابدار حرفه ای مجاز به انتشار آن نیست ، مگر آنکه مجوز کارفرما یا صاحبکار دریافت شود یا الزامات قانونی یا حرفه ای ، ارائه یا افشای آن اطلاعات را ایجاب کند

حسابداران حرفه ای باید اطمینان یابند کارکنان تحت نظارت آنان واشخاصی که از آنها مشاوره یا خدمت دریافت می شود نیز، اصل راز داری را رعایت می کنند

اصل راز داری تنها به عدم افشای اطلاعات محدود نمی شود ، بلکه حسابدار حرفه ای را ملزم می کند که از اطلاعات گردآوری شده به نحوی مناسب حفاظت کنند ، اطلاعات مزبور را در جهت منافع خود یا اشخاص ثالث استفاده نکنند وچنان نیز رفتار ننماید که گوئی از این گونه اطلاعات استفاده می کند

به طور کلی مواردی که حسابداران حرفه ای مجاز به افشای اطلاعات می باشند به شرح زیر است

الف- زمانی که کارفرما یا صاحبکار مجوز افشای اطلاعات را صادر کند. در این حالت، حسابداران حرفه ای باید منافع کلیه اشخاص ثالثی را نیز که ممکن است از این امر متأثر شود در نطر گیرند

ب- مواردی که قانون افشای اطلاعات خاصی را الزامی می کند

پ- هنگامی که حسابدار حرفه ای موظف یا محقق به افشای اطلاعات باشد از جمله

در رعایت الزامات اصول و ضوابط حرفه ای

در جهت حفظ منافع حرفه ای خود در دعاوی حقوقی

در انجام بررسیهای کیفی توسط تشکل حرفه ای مربوط

خدمات مالیات

حسابدار حرفه ای می تواند باارائه خدمات مالیاتی در چارچوب قوانین ومقررات رعایت درستکاری وبیطرفی ، صاحبکار یا کارفرمای خودرا در بهترین موقعیت مالیاتی قرار دهد. در چنین شرایطی تهیه ونگهداری پشتوانه های معقول، تصور هرگونه اقدام غیر مجاز به نفع کارفرما یا صاحبکار را منتفی می کند

حسابدار حرفه ای نباید به گونه ای رفتار کند که صاحبکار یا کارفرما تصور کند که هیچ ایرادی به اظهار نامه مالیاتی تهیه شده ومشاوره های ارائه شده وارد نیست، بلکه باید اطمینان یابد که صاحبکار یا کارفرما از محدودیتهای مترتب بر این گونه خدمات واینکه نتایج حاصل الزاما با نظرات مقامات مالیاتی منطبق نمی باشد ، آگاه است

حسابدار حرفه ای در مواردی که اظهار نامه مالیاتی یا خدمات مالیاتی دیگری توسط یا به کمک او تهیه وارائه می شود باید به صاحبکار یا کارفرما یادآوری کند که مسئولیت اطلاعات ارائه شده اساساً باصاحبکار یا کارفرما است

حسابدار حرفه ای همچنین باید اطمینان یابد که اظهار نامه مالیاتی یا خدمات مالیاتی مزبور براساس اطلاعات دریافتی به گونه ای مناسب تهیه وارائه شده است

رهنمودها یا نظرات مالیاتی ارائه شده به صاحبکار یا کارفرما که می تواند دارای اثار با اهمیت باشد باید به صورت مناسب در پرونده ها نگهداری شود
حسابدار حرفه ای در صورتی که دلایلی مبنی بروجود هریک از مواردزیر درباره اظهار نامه مالیاتی یا اطلاعات ارائه شده داشته باشد باید از پذیرش کار ویا ادامه ارائه خدمات خود داری کند

الف- اطلاعات ارائه شده نادرست یا گمراه کننده باشد

ب- اطلاعات ، بدون دقت کافی تهیه شده باشد یا درباره صحت وسقم آن، مدارک ومستنداتی در دست باشد

پ- اطلاعات به نوعی حذف ویا دستکاری شده باشد که بتواند باعث گمراهی مقامات مالیاتی شود

حسابدار حرفه ای در تهیه اظهار نامه مالیاتی معمولا براطلاعاتی که صاحبکار یا کارفرما در اختیار او می گذارند اتکا می کند، به شرط اینکه اطلاعات مذکور معقول به نظر برسد

چنانچه حسابدار حرفه ای از عدم ارائه اظهار نامه مالیاتی ویا از وجود اشتباه یا عدم درج اطلاعات بااهمیت در یکی از اظهارنامه های مالیاتی مربوط به سنوات قبل ( اعم از اینکه خود در تهیه آن دخالت داشته یا نداشته باشد ) آگاهی یابد موظف است

الف- اشتباه یا عدم درج اطلاعات رابلافاصله به صاحبکار یا کارفرما اطلاع دهد وتوصیه کند اقدام لازم جهت اطلاع مقامات مالیاتی به عمل آید. اطلاع موارد فوق توسط حسابدار حرفه ای به مراجع ذیربط، تنها در صورت وجود الزامات قانونی مجاز است در غیر اینصورت مسئولیتی متوجه حسابدار نیست

ب- اگر صاحبکار یا کارفرما اقدام لازم را به عمل نیاورد ، حسابدار حرفه ای ابتدا باید به صاحبکار یا کارفرما اطلاع دهد که انجام کار توسط وی در ارتباط با ان اظهار نامه وسایر اطلاعات ارائه شده درباره مالیات مقدور نیست وسپس در مورد ادامه همکار یبا صاحبکار یا کارفرما در سایر امور حرفه ای تصمیم گیری کند

در صورتی که به حسابدار حرفه ای پیشنهاد مشاوره یار خدمات مالیاتی جدیدی ارائه شود قبل از قبول کار باید در صورت وجود مشاور قبلی ، دلایل قطع ارتباط اورا باکارفرما یا صاحبکار جویا شود

آگهی حسابداران حرفه ای در جهت شناساندن خود وکار خود به جامعه باید به موارد زیر توجه کنند

الف- از ابزار ها وروشهایی استفاده نکنند که باعث خدشه دار شدن شئون حرفه ای شود

ب- در مورد نوع خدماتی که می توانند ارائه کنند، عناوین حرفه ای وسوابق تحصیلی وتجربی خود اداعاهای دور از واقعیت ننمایند

پ- نسبت به خدمات سایر حسابدارن حرفه ای مطالب منفی بیان نکنند

هنگاهی که حسابداران حرفه ای مستقل مسئولیت انجام کاری را به عهده می گیرند که مستلزم گزارشگری حرفه ای است باید فاقد هرگونه نفع وعلاقه ای، صرفنظر از آثار واقعی آن، باشند ممکن است بر درستکاری، بیطرفی واستقلال ایشان تاثیر گذارد یا به نظر رسد که تاثیر می گذارد

حسابداران حرفه ای مستقل مورد نظر در بند ۱-۲۱ به اشخاص زیر محدود می شود

الف- اشخاص حقیقی یا مؤسسات انجام دهنده خدمات حرفه ای

ب- شرکا یا مالکین مؤسسه حرفه ای

پ- کلیه مدیران وکارکنان حرفه ای در گیر در انجام هر کاری که مستلزم گزار شگری حرفه ای است نسبت به همان کار

هرچند ارائه فهرست کاملی از مواردی که نواقص استقلال حسابداران حرفه ای مستقل می باشد میّسر نیست ، اما موارد مندرج در بند های ۴-۲۱ تا ۱۷-۲۱ نمونه هایی است که استقلال واقعی یا ظاهری حسابدارانحرفه ای مستقل را خدشه دار می کند

داشتن هرگونه رابطه مالی با صاحبکار

داشتن روابط مالی با صاحبکار استقلال را تحت تاثیر قرار می دهد ممکن است هر ناظر معقولی چنین تصور کند که استقلال خدشه دار شده است
روابط مالی حسابدارن حرفه ای مستقل ( شامل بستگان ایشان به تشخیص تشکل حرفه ای مربوط ) می تواند به یکی از راههای زیر صورت پذیرد

داشتن منافع مالی مستقیم یا منافع مالی غیر مستقیم قابل ملاحظه در شرکت صاحبکار

دریافت تسهیلات مالی از صاحبکار یا هر یک از اعضای هیأت مدیره، میران ارشد یا سهامداران اصلی صاحبکار یا پرداخت تسهیلات مالی به آنان ، به استثنای تسهیلات مالی دریافتی در روال عادی از سیستم بانکی و سایر موسسات اعتباری

مشارکت با صاحبکار یا با هریک از اعضای هیأت مدیره ، مدیران ارشد یا سهامداران اصلی آن

داشتن منافع مالی در یک واحد اقتصادی که دارای نفوذ قابل ملاحظه در شرکت صاحبکار یا تحت نفوذ قابل ملاحظه آن است

داشتن هرگونه رابطه شغلی با صاحبکار

چنانچه حسابدار حرفه ای مستقل طی دوره مورد رسیدگی یا سال قبل از آن، عضو هیأت مدیره ، مدیر اجرائی، کارمند ارشد شرکت یا شریک یا در استخدام این افراد باشد، چنین به نظر می رسد دارای منافعی است که می تواند به استقلال او هنگام گزارشگری حرفه ای در مورد آن شرکت، خدشه وارد کند

ارائه سایر خدمات به صاحبکاران حسابرسی

هنگامی که حسابدار حرفه ای مستقل، علاوه بر حسابرسی یا عملیات دیگری که مستلزم گزارشگری حرفه ای است، خدمات دیگری را به صاحبکار ارائه می کند باید متوجه باشد نقش مدیریت واحد مورد رسیدگی را در تصمیم گیری یا اجرا ایفا نکند

در شرایطی که حسابدار حرفه ای مستقل عهده دار ارائه خدمات حرفه ای مربوط به اصلاح حساب یا تهیه و نگهداری سوابق حسابداری صاحبکار است نباید حسابرسی آن دوره های مالی است نباید حسابرسی آن دوره های مالی خاص توسط او انجام شود

لازم به ذکر است خدماتی که روال عادی عملیات حسابرسی توسط حسابدار حرفه ای به صاحبکار ارائه می شود ( ازقبیل ارزیابی کنترلهای داخلی، ارائه نامه مدیریت و پیشنهاد های لازم در مورد رفع آن و ارائه هرگونه تعدیل پیشنهادی و مشاوره ای) از مصادیق خدمات مذکور تلقی نمی شود

حسابدار حرفه ای مستقل که عهده دار ارائه خدمات مشاوره ای یا طراحی سیستمهای اطلاعاتی به یک صاحبکار است در صورت پذیرش کار حسابرسی همان دوره مالی یا هر نوع کاری که مستلزم اظهارنظر حرفه ای است، باید ضمن رعایت دقیق اصول و ضوابط حسابرسی، آن گونه عمل کند که به صلاحیت حرفه ای و استقلال وی خدشه وارد نشود

روابط شخصی و خانوادگی

روابط شخصی و خانوادگی می تواند استقلال را تحت تاثیر قرار دهد. لذا حصول اطمینان از اینکه این گونه روابط در هر کار، استقلال حسابدار حرفه ای را به مخاطره نمی اندازد از اهمیت خاصی برخوردار است

تعیین دقیق حد مجاز روابط شخصی و خانوادگی بین حسابدار حرفه ای مستقل و صاحبکار ( یا افرادی نظیر رئیس یا اعضای هیأت مدیره ، مدیر عامل و مدیران ارشد اجرایی و مالی که در سمتهای مدیریت صاحبکار مشغول بکارند) غیر ممکن است

اما چنانچه حسابدار حرفه ای وجود این گونه روابط را تهدیدی برای حفظ استقلال واقعی یا ظاهری خود بداند باید عدم پذیرش خدمات را مورد بررسی جدی قرار دهد

دامنه روابط مذبور بسیار گسترده است و روابط عادی شخصی تا روابط سببی و نسبی حسابدار حرفه ای را دربر می گیرد. ضوابط تکمیلی در این باره توسط تشکل حرفه ای مربوط تدوین می شود

حق الزحمه

حسابدار حرفه ای باید توجه کند درصورتی که بخش عمده ای از درآمد های سالانه وی به طور مستمر از طریق یک صاحبکار یا گروهی از صاحبکاران مرتبط تأمین می شود، چنین وضعیتی می تواند موجب بروز شک و ابهام نسبت به استقلال وی گردد

حق الزحمه مشروط

حسابدار حرفه ای باید از پذیرش و ارائه خدماتی خودداری کند که پرداخت حق الزحمه آن مشروط به حصول نتیجه ای خاص، درصدی از یک مبلغ خاص یا موارد مشابه باشد، مگر آنکه مبلغ حق الزحمه بر اساس قوانین و مقررات تعیین شود

خرید کالا و پذیرش هدایا و پذیرایی

خرید کالا یا دریافت خدمات با شرایط ویژه، قبول پذیرایی بی مورد و دریافت هدایا به میزانی بیش از حد متعارف ، تهدیدی جدی برای استقلال حسابداران حرفه ای مستقل است از این روحسابداران حرفه ای و وابستگان ایشان باید ضمن پرهیز از این موارد، در حدود متعارف نیز جانب احتیاط را رعایت کنند

مالکیت سرمایه

تمام سرمایه مؤسسه حرفه ای باید متعلق به حسابداران حرفه ای مستقل باشد، مگر آنکه قوانین و مقررات، اختصاص تمام یا بخشی از سرمایه را به دیگران مجاز بداند

شرکای سابق

چنانچه یک یا چند تن از شرکای سابق مؤسسه حرفه ای به گونه ای صاحبکار موسسه حرفه ای شوند ، تعیین اینکه در این مورد ، استقلال واقعی یا ظاهری حسابدار حرفه ای خدشه دار می شود یا خیر ، با قضاوت حسابدارر حرفه ای مستقل است

دعاوی حقوقی

چنانچه حسابدار حرفه ای مستقل وصاحبکار درگیر یک دعوای حقوقی باشند ممکن است استقلال وبی طرفی حسابدار حرفه ای تحت تاثیر قرار گیرد. در این گونه موارد حسابدار حرفه ای باید متناسب با ماهیت دعوای حقوقی درباره پذیرش یا ادامه کار تصمیم گیری کند

ارتباط طولانی کارکنان ارشد بایک صاحبکار

بکارگیری کارکنان ارشد در ارتباط با یک صاحبکار برای سالهای متمادی ممکن است تهدیدی برای استقلال باشد. در چنین شرایطی حسابدار حرفه ای مستقل باید اقداماتی را به منظور حصول اطمینان از حفظ استقلال وبیطرفی انجام دهد

صلا حیت حرفه ای

حسابدار حرفه ای مستقل باید از پذیرش خدمات حرفه ای مستقل باید از پذیرش خدمات حرفه ای که فاقد صلاحیت لازم برای انجام آن است، خود داری کند

در صورتی که حسابدار حرفه ای برای انجام بخشی از خدمات حرفه ای خود به خدمات کارشناسی نیاز داشته باشد می تواند ضمن قبول انجام کار ، از این خدمات استفاده کند

حق الزحمه

حسابدار حرفه ای مستقل که انجام خدماتحرفه ای را می پذیرید باید این خدمات را با دستکاری وبیطرفی وبراساس اصول وضوابط فنی مربوط انجام دهد

این امر مستلزم دستیابی به مهارت ومعلوماتی است که از طریق کارآموزی وتجربه بدست می آید. به خاطر ارائه این گونه خدمات حرفه ای است که حسابدار حرفه ای مستقل محقق به دریافت حق الزحمه خود است

حق الزحمه های حرفه ای باید بادر نظر گرفتن مواردزیر، متناسب با ارزش خدمات حرفه ای انجام شده برای صاحبکار باشد

الف- مهارت و دانشی که برای آن خدمات مورد نیاز

ب- سطح آموزش و تجربه ی افراد که برای انجام آن خدمات مورد نیاز است

پ- زمانی که برای انجام آن خدمات موردنیاز است

ت- میزان مسئولیتی که انجام خدمات مورد نظر ایجاد می کند

حق الزحمه حرفه ای معمولاً براساس هر ساعت یا هر روز کار برای هریک از کارکنان مسئول ارائه خدمات حرفه ای محاسبه می شود
این حق الزحمه با این فرض تعیین می شود که سازماندهی وهدایت ارائه خدمات به صاحبکاران توسط حسابدار حرفه ای مستقل، به خوبی برنامه ریزی ، کنترل و اداره می گردد. در تعیین حق الزحمه باید عوامل مطروحه در بند ۲-۲۳ مد نظر قرا گیرد

صاحبکار باید از قطعی نبودن میزان حق الزحمه برآورد شده طبق مفاد بند ۳-۲۳ اگاه باشد . هنگامی که افزایش قابل ملاحظه حق الزحمه متحمل است حسابدار حرفه ای نباید چنین عنوان کند که درقبال حق الزحمه مشخص ، خدمات حرفه ای معینی را ارائه خواهد کرد

گاه درانجام خدمات حرفه ای برای صاحبکار ، ممکن است استفاده از حق الزحمه از پیش تعیین شده لازم ویا با در نظر گرفتن موارد مشروح در بند های ۲-۲۳ و۳-۲۳ ، حق الزحمه رابرآورد کند

همانگونه که دربند ۱۲-۲۱ ذکر شده، حسابدار حرفه ای مستقل باید از پذیرش کارهایی خود داری کند که حق الزحمه آن مشروط به حصول نتیجه ای خاص است

معمولا علاوه بر حق الزحمه های حرفه ای ، هزینه های مستقیم دیگری چون هزینه های ایاب و ذهاب ومسافرت که مستقیماً قابل انتساب به خدمات حرفه ای انجام شده برای صاحبکار است ، به حساب صاحبکار منظور می شود

تنظیم قرار داد انجام خدمات حرفه ای پیش از شروع کار ، هم به نفع صاحبکار وهم به نفع حسابدار حرفه ای مستقل است، زیرا هرگونه برداشت نادرست درباره ی مبنای محاسبه حق الزحمه وترتیب صورتحساب کردن آن جلوگیری میکند

پرداخت یا دریافت هرگونه وجه دیگری نظیر پرداخت کمیسیون برای گرفتن کار یا دریافت کمیسیون جهت ارجاع کار به دیگری توسط حسابدار حرفه ای مستقل مجاز نیست

فعالیت های ناسازگار با حرفه ی حسابداری

حسابدار حرفه ای مستقل باید از پذیرش وانجام فعالیتهای خود داری کند که با ارائه خدمات حرفه ای ناسازگاری دارد و ممکن است به درستکاری ، بیطرفی، استقلال یا حسن شهرت حرفه ای او لطمه وارد کند

ارتباط با سایر حسابداران مستقل

جایگزینی یک حسابدار حرفه ای مستقل

هرچند انتخاب وتغییر مشاوران حرفه ای حق مسلم صاحبکار است اما وقتی از حسابدار حرفه ای مستقل خواسته می شود، وی باید درباره ی وجود هرگونه دلیل حرفه ای برای عدم پذیرش کار تحقیق و بررسی کند. این امر بدون ارتباط با حسابدار حرفه ای قبلی انجام پذیر نیست

ارتباط با حسابدار حرفه ای قبلی، علاوه برحفظ وتحکیم روابط حرفه ای و ایجاد هماهنگی بین حسابدارن حرفه ای مستقل، موجب می شود حسابدار حرفه ای پیشنهادی بتواند در مورد پذیرش کار جدید، به درستی تصمیم گیری کند.

دامنه اطلاعاتی که توسط حسابدار حرفه ای قبلی در مورد صاحبکار به حسابدار حرفه ای پیشنهادی ارائه می شود به موافقت کتبی صاحبکار ویا قوانین ومقررات مربوط بستگی دارد

حسابدار حرفه ای پیشنهادی باید ضمن اهمیت قائل شدن برای اطلاعات دریافتی از حسابدار حرفه ای قبلی ، جنبه محرمانه بودن را نیز کاملا رعایت کند
اطلاعات ارائه شده توسط حسابدار حرفه ای قبلی ممکن است حاکی از این باشد که دلایل ظاهری بیان شده توسط صاحبکار درباره تعویض حسابدار قبلی ، باواقعیت منطبق نیست

اطلاعات مزبور ممکن است حاکی از این باشد که پیشنهاد تغییر حسابدار حرفه ای مستقل به دلیلی این صورت گرفته که حسابدار حرفه ای قبلی در مورد یا مواردی اختلاف نظر عمده درباره اصول و ضوابط حرفه ای یا انجام دادن کار طبق ضوابط حرفه ای با صاحبکار بر موضع خود پا برجا بوده است وظایف خود را به عنوان حسابدار حرفه ای مستقل به خوبی انجام داده است

بنابراین، تماس بین طرفین کمک می کند تا

الف- حسابدار حرفه ای در پذیرش کاری که کلیه حقایق مربوط به آن روشن نیست هشیار باشد

ب- حقوق مالکان اقلیّت واحد تجاری که بطور کامل از دلایل تغییر حسابدار حرفه ای مطلع نیستند یا بعضاً با این تغییر مخالف اند، حفظ شود

پ- ازمنافع حسابدار حرفه ای قبلی که وظیفه خود را آگاهانه بعنوان یک فرد حرفه ای مستقل انجام داده است ، حمایت شود

حسابدار حرفه ای پیشنهادی، قبل از پذیرش کاری که مستلزم ارائه خدمات مستمرحرفه ای است ( مانند حسابرسی سالانه صورتهای مالی ) و آن کار تا کنون توسط حسابدار حرفه ای دیگری ، انجام می شده است باید

الف- بررسی کند آیا صاحبکار ضمناً آگاه کردن حسابدار حرفه ای قبلی از تغییر، اجازه تماس (ترجیحاً به صورت کتبی ) در مورد اوضاع صاحبکار به طور کامل و آزاد با حسابدار حرفه ای پیشنهادی را داده است یا خیر

در صورتی که صاحبکار چنین مجوزی را ارئه نکند حسابدار حرفه ای باید از پذیرش کار جدید خود داری کند، مگرآنکه در شرایطی خاص، از سایر روشها به اطلاعات مورد نیاز برای پذیرش کار دسترسی یابد

ب- پس از دریافت مجوز صاحبکار، از حسابدار حرفه ای قبلی ( ترجیحاً به طور کتبی ) درخواست کند کلیه اطلاعات ودلایل حرفه ای لازم ( شامل دلایل تغییر ) را همراه با جزئیات آن، برای تصمیم گیری درمورد پذیرش یا رد کار جدید در اختیار او قرار دهد

حسابدار حرفه ای قبلی پس از دریافت درخواست حسابدار پیشنهادی باید

الف- ترجیحاً به صورت کتبی اعلام کند آیا دلایل حرفه ای مبنی براین که حسابدار حرفه ای پیشنهادی نباید کار رابپذیرد، وجود دارد یا خیر

ب- اگر دلایلی از این قبیل یا مواردقابل افشای دیگری وجود دارد مطمئن شود صاحبکار درباره ارائه جزئیات این اطلاعات به حسابدار حرفه ای پیشنهادی، اجازه لازم را داده است. اگر چنین مجوزی وجود ندارد ، حسابدار حرفه ای قبلی باید مراتب را به اطلاع حسابدار حرفه ای پیشنهادی برساند

پ- درصورت دریافت مجوز صاحبکار، کلیه اطلاعات مورد نیاز حسابدار حرفه ای پیشنهادی را که باعث می شود وی قادر به تصمیمگیری در مورد پذیرش یا رد کار جدید باشد ، در اختیار وی قرار دهد

چنانچه حسابدار حرفه ای پیشنهادی ، ظرف مدتی معقول ، پاسخی از حسابدار حرفه ای قبلی دریافت نکند ودلیل یادلایل خاصی برای عدم پذیرش کار نیابد باید نامه ی دیگری ارسال ودرآن قید کند، براین باور است که دلیل یا دلایل حرفه ای حاکی از نپذیرفتن کار پیشنهادی وجود ندارد و او تصمیم به پذیرش آن گرفته است

پس از پذیرش توسط حسابدار حرفه ای پیشنهادی ، حسابدار حرفه ای قبلی باید کلیه دفاتر ، اسناد و مدارک صاحبکار را که نزد او وجود دارد به صاحبکار مسترد کند

برخی از سازمانها ، به دلیل رعایت الزامات خاص ( از قبیل الزامات قانونی ) شرایط استفاده از خدمات حرفه ای را استعلام می کنند. در این گونه موارد، حسابدار حرفه ای مستقل در پاسخ به آگهی یا درخواست مربوط مبنی بر تسلیم پیشنهاد خود باید در صورتی که کار متضمن جایگزینی وی به جای حسابدار حرفه ای قبلی است

در پیشنهاد خود ذکر کند که قبل از پذیرش کار، لازم است فرصت تماس با حسابدار حرفه ای قبلی به وی داده شود تابتواند بررسی لازم درباره ی وجود یا نبود دلایل حرفه ای، مبنی برعدم پذیرش کار جدید را به عمل آورد

پذیرش کار

افزایش و توسعه عملیات واحد های تجاری غالباً منجر به ایجاد شعب یا شرکتهای تابعه در مناطقی می شود که حسابدار حرفه ای ( اصلی ) در آنجا فعالیت نمی کند. در چنین شرایطی ، صاحبکار یا حسابدار حرفه ای، ممکن است از یک حسابدار حرفه ای دیگر درخواست کند خدمات حرفه ای لازم را در جهت تکمیل کار انجام دهد

هنگامی که از حسابدار حرفه ای مستقل خواسته می شود خدمات یا راهنمائیهایی را ارائه کند ، وی باید ضمن درنظر گرفتن مندرجات بند ۲۲ ، در این باره نیز بررسی کند که آیا صاحبکار مزبور دارای حسابدار حرفه ای اصلی است یا خیر

حسابدار حرفه ای که از وی خواسته می شود کاری را انجام دهد که نوع آن به روشنی با آنچه که توسط حسابدار حرفه ای اصلی انجام می شود یا آنچه که در ابتدا از طریق حسابدار حرفه ای اصلی یا صاحبکار ارجاع شده بود ، متمایز است باید آن را به عنوان یک درخواست جداگانه برای ارائه خدمات تلقی کند
قبل از پذیرش این گونه خدمات، حسابدار حرفه ای باید تعهد حرفه ای خود رامبنی بر تماس با حسابدار حرفه ای اصلی به آگاهی صاحبکار برساند

حسابدار حرفه ای باید بلافاصله وترجیحاً به صورت کتبی حسابدار حرفه ای اصلی را در جریان درخواست صاحبکار قرار دهد وکلیه اطلاعات لازم را برای انجام کار را از وی درخواست کند

در شرایطی خاص ممکن است ، صاحبکار اصرار کند که حسابدار حرفه ای اصلی از ارجاع کار به حسابدار حرفه ای دیگر آگاه نشود. در اینصورت، حسابدار حرفه ای باید درباره ی منطقی بودن دلایل صاحبکار تصمیم گیری کند . در نبود شرایط خاص، صرف تمایل صاحبکار برای عدم تماس با حسابدار حرفه ای اصلی، دلیل قانع کننده بشمار نمی رود

حسابدار حرفه ای باید

الف- مطمئن شود حسابدار حرفه ای اصلی از ماهیّت کلی خدمات حرفه ای ارجاع شده به وی آگاه است

ب- دستورات کاری دریافتی از حسابدار حرفه ای اصلی یا صاحبکار را تا آنجا پیروی کند که مغایرتی با قوانین و مقررات یا سایر ضوابط مربوط نداشته باشد
در صورتی که برای صاحبکار بیش از یک حسابدار حرفه ای مستقل، خدمات حرفه ای انجام دهند، بسته به نوع خدمات خاصی که ارائه می شود، ممکن است تنها آگاه بودن حسابدار حرفه ای اصلی مربوط از ارجاع خدمات، کفایت کند

حسابدار حرفه ای اصلی، علاوه بر تهیه و ارائه نامه های مربوط به کار ارجاع شده باید حسب مورد، تماس خود را با حسابداران حرفه ای دیگر حفظ ودر مورد درخواستهای منطقی با آنان همکاری کند

هنگامی که از حسابدار حرفه ای ، درباره کاربرد اصول و ضوابط حرفه ای در مورد وضعیتها خاص نظر خواهی می شود ، حسابدار حرفه ای باید توجه داشته باشد که نظر وی ممکن است باعث ایجاد فشار بی مورد بر قضاوت و بیطرفی حسابدار حرفه ای اصلی شود

ارائه نظر بدون اطلاع کامل و صحیح از واقعیتها ،می توان برای حسابدار حرفه ای مشکلاتی را ایجاد کند
حسابدار حرفه ای باید با اطمینان از دسترسی به کلیه اطلاعات مربوط، سعی کند خطر ارائه نظر نادرست را به حداقل ممکن برساند. برای کاهش این مشکلات تماس با حسابدار حرفه ای اصلی ضروری است

حسابدار حرفه ای اصلی می تواند، با اجازه صاحبکار، کلیه اطلاعات مربوط درباره صاحبکار را در اختیار حسابدار حرفه ای قرار دهد. همچنین حسابدار حرفه ای دیگر با مجوز صاحبکار ، باید نسخه ای از گزارش نهایی را به حسابدار حرفه ای اصلی ارائه کند. چنانچه صاحبکار با این ارتباطات موافقت نکند ، حسابدار حرفه ای نباید این کار را بپذیرد

آگهی و تبلیغات

تعیین حدود مجاز آگهی و تبلیغات توسط هر یک از حسابداران حرفه ای، با در نظر داشتن موارد مندرج در بند های ۲-۲۶ الی ۶ – ۲۶ به عهده تشکل حرفه ای مربوط است

در آگهی و تبلیغات مجاز، اطلاعات لازم باید به ذگونه ای واقع بینانه و به طور صحیح، کامل و شایسته در اختیار عموم قرار گیرد

موارد زیر نمونه فعالیتهای است که با ضوابط بالا سازگار نمی باشد

الف- ایجاد انتظارات دور از واقع، گمراه کننده یا غیر قابل توجیه از نتایج کار

ب- القا و تظاهر به داشتن توانایی اعمال نفوذ بر دادگاهها ،نهادهای وضع کننده مقررات، مقامات مالیاتی و نهادهای مشابه یا مقامات رسمی

پ- ابراز اظهاراتی مبنی بر تمجید از خود بدون استناد بر واقعیتهای قابل اثبات

ت- بیان مطالبی حاکی از مقایسه با سایر حسابداران حرفه ای مستقل

ث- ادعاهای غیر موجه درباره دارا بودن تخصص در زمینه ای خاص از دانش حسابداری یا مهارتهای مشابه

آگاه کردن جامعه از خدماتی که توسط هر یک از حسابداران حرفه ای ارائه می شود، از سوی تشکل حرفه ای مربوط بلا مانع است

در مواردی که انجام تبلیغات مجاز نیست، حسابدار حرفه ای مستقل برای اطلاع رسانی به عموم ( آگهی) باید

الف- مطالبی را ارائه کند به هیچ وجه غیر واقعی، گمراه کننده یا فریبکارانه نباشد

ب- مطالب را با کیفیتی مطلوب و با رعایت شئونات حرفه ای ارائه کند

پ- از ذکر مکرر و برجسته کردن نامخود پرهیز کنید

نمونه های زیر نشان دهنده وضعیتهایی است که در آن اطلاع رسانی به عموم قابل قبول است. مشروط بر اینکه همواره الزامات مندرج در بند ۵-۲۶ رعایت شود

• انتصابات و تغیرات. موارد حائز اهمیت نظیر عضویت در مجامع حرفه ای وتغییر شرکا یا نشانی

• حسابداران حرفه ای جویای کار. تنها برای مشارکت با حسابداران حرفه ای دیگر یا به منظور استخدام نزد یک کارفرما

• دفتر راهنما. اطلاعات مندرج در دفتر راهنما که توسط تشکل حرفه ای منتشر می شود باید تنها شامل نام، آدرس ،شماره های تماس ونوع خدمات قابل ارائه باشد

• انتشارات کتب و مقالات، مصاحبه ، سخنرانی یا مشارکت در برنامه های مربوط به رسانه های گروهی. حسابداران حرفه ای که در تهیه و ارائه موضوعات حرفه ای در قالب یکی از اشکال فوق مشارکت دارد می تواند نام، مدارج حرفه ای و نام مؤسسه خود را ذکر کند، اما مجاز به ارائه اطلاعات درباره خدمات قابل ارائه توسط خود مؤسسه خویش نیست

• دوره های کار آموزی ،همایشها و برنامه های حرفه ای مشابه. حسابدار حرفه ای ممکن است صاحبکاران ، کارکنان یا سایر حسابداران حرفه ای را برای شرکت در دوره های کار آموزی یا همایشهایی که به منظور کمک به کارکنان تشکیل می شود دعوت کند. لیکن دعوت سایر اشخاص منوط به کسب موافقت تشکل حرفه ای مربوط است

• جزوات و مدارک مربوط به آموزش حرفه ای. این گونه جزوات ومدارک تنها برای کمک به صاحبکاران ، کارشناسان یا سایر حسابداران حرفه ای منتشر می شود و توزیع آن بین سایرین منوط به کسب موافقت تشکل حرفه ای مربوط است

• استخدام کارکنان. نیاز واقعی به کارکنان جدید باید از طریق رسانه هایی اعلام شود که معمولاً این گونه نیازها را به اطلاع عموم می رساند . این اطلاع رسانی نباید دربرگیرنده هر گونه عوامل تبلیغاتی باشد

• اطلاعات مربوط به سوابق و تجربیات حرفه ای .چنین اطلاعاتی تنها برای صاحبکاران یا در پاسخ به درخواست سایرین ارائه می شود و شامل مطالبی از قبیل اسامی شرکا، نشانی و خلاصه ای از خدمات واقعی حرفه ای ارائه شده است

• سربرگ و تابلو واحد حرفه ای.حدود و میزان اطلاعات قابل درج در سربرگ و تابلو واحد حرفه ای (شامل آرم و کارت ویزیت) تابع ضوابط تشکل حرفه ای مربوط است

• درج نام حسابدار حرفه ای مستقل در خمدارک منتشر شده توسط صاحبکار. این امر تنها در صورتی مجاز است که حدود ،نوع و ماهیت خدمات ارائه شده توسط حسابدار حرفه ای به روشنی مشخص شده باشد، به نحوی که باعث گمراهی استفاده کنندگان درباره ماهیت مدارک مزبور نشود

پ_ احکام قاابل اجرا در مورد حسابداران حرفه ای تحت استخدام بخش

مطالب این بخش اساساً تحت استخدام مربوط می شود، اما در شرایطی خاص که توسط تشکل حرفه ای مربوط تعیین می گردد ،این مطالب به حسابداران حرفه ای مستقل شاغل در مؤسسات حرفه ای نیز تسری دارد

تضاد بین تعهدات اخلاقی به کارفرما و پایبندی به اصول حرفه ای

حسابدار حرفه ای تحت استخدام علاوه بر داشتن تعهد اخلاقی در قبال کارفرما ،نسبت به اصول حرفه ای خود نیز پایبند است

گاه ممکن است بین این دو، تضاد ایجاد شود.اگر چه اولویت عادی یک کارمند ،حمایت از اهداف مشروع سازمان متبوع ومقررات
و دستورالعمل های پشتوانه آن است،اما از حسابدار حرفه ای تحت استخدام انتظار نمی رود به بهانه حمایت از اهداف سازمان متبوع خود

الف- قوانین و مقررات را نقض کند

ب- اصول و ضوابط حرفه ای را نقض کند

پ- به کسانی که به عنوان حسابرسان کارفرما فعالیت می کنند، دروغ بگوید یا آنان را به هرنحو ممکن (مثلاً با سکوت) گمراه کند

ت- اجازه دهد نام وی در اسناد و مدارکی که واقعیتها را به نحو عمده ای به طور نادرست ارائه میکند، درج یا با آن اسناد و مدارک به نوعی مرتبط می شود

اختلاف نظر درباره مسائل حسابداری ورفتار حرفه ای معمولاً باید در داخل سازمان و ابتدا

از طریق رئیس مستقیم حل و فصل شود.چنانچه اختلاف نظر درباره مطلب مهمی باقی بماند ، موضوع باید از طریق سطوح بالاتر مدیریت اجرایی یا اعضای غیر موظف هیأت مدیره حل وفصل شود

در صورتی که حسابدار حرفه ای تحت استخدام نتواند تضادهای مهم بین کارفرمای خود وضوابط حرفه ای را حل و فصل کند، ممکن است پس از برسی کلیه راه حلها ، ناگزیر از استعفا شود حسابدار حرفه ای تحت استخدام باید دلایل استعفای خود را به اطلاع کارفرما برساند، اما با توجه به وظیفه حفظ اطلاعات محرمانه ،نباید این گونه مطالب را به دیگران منتفل کند، مگر آنکه از نظر قانونی یا حرفه ای ملزم به انجام آن باشد

برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد به بند ۱۶ (تضاد منافع) مراجعه شود

حمایت از همکاران حرفه ای

حسابدار حرفه ای ، به ویژه هنگامی که نسبت به همکاران خود از اختیارات بیشتر یا سمت بالاتری برخوردار است، باید به گونه ای رفتار کند که هر یک از همکاران وی بتواند درباره موضوعات حسابداری مربوط به خود ، رأساً قضاوت و تصمیم گیری کند و او تنها به شکلی حرفه ای به حل و فصل اختلاف نظرهای احتمالی بپردازد

صلاحیت حرفه ای

هنگامی که انجام کار خاصی به حسابدار حرفه ای تحت استخدام واگذار شود که دارای آموزش وتجربه لازم برای انجام آن نیست وی باید کارفرما را از میزان تخصص وتجربه خود و ضرورت استفاده از کمک و راهنمایی دیگران آگاه کند

ارائه اطلاعات

از حسابدار حرفه ای انتظار می رود اطلاعات مالی را به گونه ای کامل، صادقانه و حرفه ای ارائه کند،به طوری که در چارچوب ضوابط مربوط، قابل فهم باشد

اطلاعات مالی و غیر مالی باید به روشی نگهداری شود که به وضوح بیان کننده ماهیت واقعی رویدادهای تجاری، دارییها و بدهیها باشد و این رویداد ها به روش صحیح طبقه بندی و به موقع ثبت شود.حسابدار حرفه ای برای تأمین این اهداف باید آنچه را که در توان دارد،انجام دهد

پ- آموزش بیشتر

ت- جریمه، جبران هزینه، استرداد حق الزحمه دریافتنی یا تکمیل کار توسط عضو دیگر به هزینه عضو خاطی

ث- جلوگیری از فعالیت مستقل حرفه ای

ج- تعلیق عضویت

چ- اخراج از تشکیل حرفه ای

معمولاً برای طرفین موضوع حق اعتراض نسبت به حکم صادره ،طی دوره ای معین در نظر گرفته میشود

اگر چه ممکن است انتشار اخبار مربوط به بررسی انضباطی و اعتراض به آن مناسب باشد، اما در تعیین روش انتشار، لازم است جنبه های محرمانه بودن اطلاعات و نیز نوع تخلف انجام شده، مورد توجه قرار گیرد