حسابداری مدیریت زیست محیطی در شرکت های تولیدی
در عصر حاضر با توجه به وجود برخی محدودیت های زیست محیطی به ویژه در تجارت جهانی و تنگ شدن عرصه رقابت همگان بر این موضوع توافق دارند که مدیران واحد های تجاری تحت فشار فزاینده ای هستند که نه تنها بایدهزینه های عملیاتی را کاهش دهند بلکه باید تاثیرات زیست محیطی حاصل از فعالیت های عملیاتی خود را نیز به حداقل برسانند.این اعمال فشار از طرف سهامداران ، دولت ، رسانه های گروهی مصرف کنندگان و… اعمال میشود .شرکت ها برای کاهش تاثیرات زیست محیطی فعالیت های عملیاتی خود چاره ای به جز این ندارند که اطلاعات مربوط به هزینه های زیست محیطی را نیز در بر حساب ها و تصمیمات خود وارد کنند.
اما با وجود اندازه و اهمیت خیلی زیاد هزینه های زیست محیطی این هزینه ها توسط مدیران نادیده گرفته شده اند زیرا اطلاعات ارائه شده توسط سیستم حسابداری سنتی در این زمینه عموما ناقص غیر قابل فهم و نا مربوط بوده است .با استفاده از حسابداری زیست محیطی سازمان ، را به ابزاری مجهز می کند که در سیستم حسابداری سنتی تجدید نظر کرده و آن را به گونه ای اصلاح نماید که بتواند یک حلقه ارتباط بین مدیران زیست محیطی و حسابداران ایجاد کند و با کنارهم قرار دادن این دو گروه بتواند به سویی حرکت کنند که در آینده هم عملکرد مالی و هم عملکرد زیست محیطی شرکت بهتر شود.
در ادامه این مقاله با شرکت حسابداری اقتصاد قرن همراه باشید.
تعریف حسابداری محیط زیست
در لاتین محیط زیست ( Environment ) به معنای تمام اجسام می باشد که اطراف ما را احاطه نموده است . حسابداری زیست محیطی شامل مجموعه فعالیت هایی است که موجب افزایش توان سیستم هاای حسابداری در جهت شناسایی ، ثبت و گزارشگری آثار ناشی از تخریب و آلودگی زیست محیطی می شود . هزینه های زیست محیطی به عنوان یکی از هزینه های قابل قبول در فرآیندهای اقتصادی و محاسباتی است . هدف حسابداری زیست محیطی فراهم آوردن اطلاعاتی است که برای ارزیابی عملکرد شان میباشد. حسابداری زیست محیطی بر مفاهیم اقتصادی و زیست محیطی بنا شده و به دلیل عدم استفاده از ارزش های مبتنی بر بازار کاربرد آن مستلزم ایجاد تغییر در فرهنگ است .
تاریخچه حسابداری محیط زیست
از اواسط دهه ۷۰ میلادی شرکتهای صنعتی با مفهوم گزارشگری بدهیها ی زیست محیطی روبه رو شدند .اما این شرکتهای ابتدا تمایلی به افشای زیانهای وارد به محیط زیست در صورت های مالی خود نداشتند اما بر اثر مرور زمان و افزایش میزان خسارت ها شرکتها ناگزیر به رعایت این مسائل شدند .
در سال ۱۹۷۵ هیئت تدوین استانداردهای حسابداری نشریه شماره ۵ را جهت کمک به شناسایی این وضیت منتشر کرد که می بایستی خسارتهای احتمالی به محیط زیست درصورتی که قابل اندازه گیری وشناسایی باشد بایستی به عنوان زیان احتمالی شناخته می شد اما به دلیل مشکلات آینده که در براورد میزان این زیانها وجود دچار مشکل شد. افزایش خسارتهای وارده به منابع سبب شد که تقاضا برای اجرای این استاندارد افزایش یابد.
دلایل سودمندی حسابداری زیست محیطی
شرکت های تولیدی و خدماتی با انواع مختلفی از هزینه ها مثل هزینه های زیست محیطی روبرو هستند. عملکرد زیست محیطی یکی از عوامل بسیار مهم در ارزیابی موفقیت شرکت است . هزینه ها و عملکرد زیست محیطی شرکت به دلایل زیر دارای اهمیت می باشند:
- بسیاری از هزینه های زیست محیطی را می توان با استفاده از سرمایه گذاری بهتر در فن آوری سازگارتر تجهیزات سازگارتر به طور قابل ملاحظه ای کاهش داد و یا اصلا آنها را حذف کرد۰
- مدیریت بهتر هزینه های زیست محیطی می تواند عملکرد زیست محیطی شرکت را نیز بهبود بخشیده ومزایای قابل ملاحظه ای را برای جامعه به همراه داشته باشد .
- درک درست هزینه های زیست محیطی میتواند عملکرد زیست محیطی باعث بهایای درست و صحیح و همچنین قیمت گذاری محصولات را بهبود بخشیده وباعث تشویق سازمانها برای کاهش هزینه های زیست محیطی شود.
- مزایای رقابتی برای محصولات شرکت در میان مشتریان ایجاد می کند .
اهداف حسابداری محیط زیست
- تعیین فرصتهای محیطی ومحدودکردن هزینه های اضافی که فاقد ارزش افزوده هستند
- برآورد ومحاسبه هزینه های محیط زیستی شرکتها وگنجاندن آن در سربار کارخانه
- مشخص کردن فرصتهای محیط زیستی برای ایجاد سود خالص
- ایجاد ونگهداری یک سیستم اطلاعاتی محیطی برای ارتقا مدیریت عملیاتی
- تعیین هزینه ها وبازده آتی ناشی از پیاده سازی سیستم اطلاعاتی مدیریت محیط زیست
- کمک به طراحی یک فرایند تولیدی کالاها وخدمات سازگار با محیط زیست.
