حسابرسی داخلی در واقع نوعی سیستم کنترل در یک ارگان می باشد که توسط مدیر سازمان برای برآوردهای نیاز مالی آن سازمان انجام می شود. پس می تواند در بررسی هزینه ها و دریافت های مالی مهم ترین نقش را ایفا کند. حسابرس داخلی در واقع یکی از مهم ترین افراد حسابداری در یک شرکت محسوب می شود که اختیار دسترسی به تمامی مدارک مالی و غیر مالی که مرتبط با مسائل مالی شرکت هستند را دارد.
حسابرسی داخلی به چه منظوری انجام می شود؟
حسابرسی داخلی به جهت کنترل هزینه ها و منابع مالی انجام می شود که از انحرافاتی که ممکن است در آن ایجاد گردد، جلوگیری کند . حسابرس داخلی در واقع وظیفه دارد که تمامی مسائل مالی شرکت را بر اساس قوانین موجود در شرکت که باید توسط تمامی کارمندان رعایت شود، بررسی کند تا از اشتباهات فاحش در امور مالی شرکت جلوگیری به عمل آید.
همچنین حسابرس داخلی در صورتی که اشتباهی در امور مالی شرکت رخ دهد، سریعا آن را شناسایی می کند تا امور مالی شرکت به خطر نیفتد و بتواند در کوتاه ترین زمان ممکن این خسارات را به شرکت بازگرداند. همچنین گاهاً حسابرسی داخلی تنها به امور مالی یک شرکت منتهی نمی شود و سایر انحرافاتی هم که ممکن است در امور خارج و مرتبط با شرکت وجود داشته باشد، را در کوتاه ترین زمان ممکن شناسایی خواهد کرد.
انجام خدمات حسابرسی داخلی جهت بهبود کیفیت مالی و راهبردی مدیریت انجام می گیرد. در واقع با استفاده از حسابرسی، مدیریت می تواند در مورد هزینه های آینده خود، بر اساس آنچه که در گزارش حسابرس است، برنامه ریزی بهتری انجام دهد.
دفتر خدمات حسابرسی
- دفتر کرج : میدان شهدا ساختمان اداری و تجاری سلوک طبقه دوم اداری واحد ۶۷
- دفتر تهران : فلکه دوم صادقیه ابتدای بلوار آیت الله کاشانی خیابان احمدی ساختمان آراد
- تلفن کرج : ۰۲۶۳۲۲۲۰۱۸۱ ۰۲۶۳۲۲۶۵۰۳۳
- تلفن تهران : ۰۲۱۸۸۹۸۲۳۵۰
- موبایل : ۰۹۱۲۳۹۸۲۹۲۵ ۰۹۳۶۲۲۳۳۶۰۶
بازرسی داخلی با حسابرسی خارجی چه تفاوتی دارد؟
کنترل و بازرسی هر ارگان شامل دو بخش می شود. حسابرسی داخلی که باید در داخل شرکت توسط یکی از اعضا مشخص حسابداری انجام شود و حسابرسی خارجی که توسط موسسات مالی و یک شرکت حسابرسی که حسابهای شرکتی در آن ها قرار دارد، انجام می گردد. معمولاً حسابرسی خارجی بر اساس قوانینی که در کل کشور رایج است، انجام شده، اما حسابرسی داخلی بر اساس قوانینی است که توسط مدیر شرکت تنظیم گشته و ربطی به قوانین کشوری ندارند. هر چند که می تواند تا حدودی هم از قوانین حسابرسی خارجی تبعیت نماید.
معمولاً حسابرسی خارجی مستقل است و فقط انحرافات موجود در اسناد مالی را بررسی می کند و کاری به مسائل انحراف مالی در داخل خود سازمان ندارد؛ اما حسابرسی داخلی هم انحرافات خارجی موجود در سازمان را پیگیری می کند و هم باید انحرافات اقتصادی در داخل سازمان را زیر نظر داشته باشد. همانطور که می بینید حسابرسی داخلی می تواند نقش بزرگ تری را نسبت به حسابرسی خارجی در سازمان ایفا نماید.
حسابرس داخلی باید دارای چه ویژگی هایی باشد
یکی از مهم ترین ویژگی های یک حسابرس داخلی این است که باید فرد صادقی باشد. می بایست مدیر شرکت یا هیئت مدیره به آن فرد اعتماد کاملی داشته باشند. همچنین این فرد باید یک فرد مستقل باشد و تحت نفوذ هیچ ارگان دیگری نباشد تا امکان خطا در خود حسابرس به وجود نیاید. حسابرس داخلی باید توانایی گزارش دهی حسابرسی داخلی و حق مهر و امضای این اسناد را داشته باشد.
یک حسابرس داخلی باید ماهیانه گزارش چرخش های مالی شرکت را داشته باشد و آن را در اختیار مدیر شرکت قرار دهد. همچنین حسابرس داخلی باید به تمام امورات مالی یک شرکت اعم از مالی و مدیریتی، استراتژی های سرمایه گذاری و دستمزد کارکنان آگاه باشد تا در انجام حسابرسی به مشکل برخورد نکند. در آخر یک حسابرس داخلی باید به تمامی اسناد حسابرسی داخلی اعم از مالی وغیر مالی دسترسی کاملی داشته باشد و به عنوان یک مقام مستقل در یک سازمان مطرح باشد.
استانداردهای حسابرسی داخلی
حسابرسی داخلی دارای مجموعه‌ای از استانداردها و دستورالعمل‌های حرفه‌ای است که توسط نهادهای بین‌المللی تعیین می‌شود. یکی از مهم‌ترین نهادها در این زمینه مؤسسه حسابرسان داخلی (IIA) است که استانداردهای بین‌المللی را تحت عنوان استانداردهای بین‌المللی برای حرفه‌ای‌گری حسابرسی داخلی (IPPF) تنظیم کرده است. این استانداردها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
استانداردهای ویژگی‌ها (Attribute Standards):
- این استانداردها به مهارت‌ها، دانش و رفتار حرفه‌ای حسابرسان داخلی مربوط می‌شود.
- استقلال و بی‌طرفی
- صلاحیت و مراقبت حرفه‌ای
استانداردهای اجرایی (Performance Standards):
- این استانداردها به نحوه اجرای وظایف حسابرسی داخلی اشاره دارند.
- برنامه‌ریزی حسابرسی
- اجرای حسابرسی و گزارش‌دهی
این استانداردها چارچوبی را برای حسابرسان داخلی فراهم می‌کنند تا بتوانند به‌صورت مؤثر و کارآمد عملکرد سازمان‌ها را بررسی و ارزیابی کنند.
روش اجرای حسابرسی داخلی
روش اجرای حسابرسی داخلی معمولاً در چند مرحله سازمان‌یافته انجام می‌شود تا به اهداف حسابرسی دست یابد. این مراحل عبارت‌اند از:
برنامه‌ریزی (Planning)
- درک سازمان و فرآیندها: حسابرسان داخلی باید به طور کامل با ساختار سازمان، اهداف و فرآیندهای کاری آن آشنا شوند.
- تعیین حوزه حسابرسی: محدوده‌ای که حسابرسی در آن انجام می‌شود مشخص می‌گردد. این محدوده می‌تواند شامل فرآیندهای مالی، عملیاتی، یا سیستمی باشد.
- شناسایی ریسک‌ها و کنترل‌ها: حسابرسان ریسک‌های مهم و کنترل‌های مربوط به آن‌ها را شناسایی می‌کنند تا تمرکز حسابرسی بر نقاط پرخطر باشد.
- تدوین برنامه حسابرسی: یک برنامه حسابرسی شامل جزئیات کارهایی است که باید انجام شود، منابع و زمان مورد نیاز تدوین می‌شود.
اجرای حسابرسی (Fieldwork/Execution)
- جمع‌آوری اطلاعات: حسابرسان با استفاده از روش‌های مختلف (مصاحبه، مشاهده، بررسی اسناد و مدارک، و آزمون‌های کنترل) اطلاعات لازم را برای ارزیابی فرآیندها و کنترل‌ها جمع‌آوری می‌کنند.
- تجزیه و تحلیل اطلاعات: اطلاعات جمع‌آوری‌شده تحلیل می‌شود تا اطمینان حاصل شود که کنترل‌های مورد نظر به درستی اجرا می‌شوند و ریسک‌ها به‌طور مناسب مدیریت می‌شوند.
- انجام آزمونها: حسابرسان ممکن است آزمون‌هایی را برای بررسی اثربخشی کنترل‌های داخلی انجام دهند.
ارزیابی و گزارش‌دهی (Evaluation and Reporting)
- ارزیابی یافته‌ها: حسابرسان نتایج آزمونها و اطلاعات جمع‌آوری‌شده را ارزیابی کرده و میزان انطباق کنترل‌ها با اهداف تعیین‌شده را بررسی می‌کنند.
- تهیه گزارش حسابرسی: یک گزارش نهایی شامل یافته‌های حسابرسی، توصیه‌ها و نقاط قوت و ضعف سیستم کنترل داخلی تهیه می‌شود. این گزارش معمولاً به مدیریت سازمان ارسال می‌شود.
ارائه توصیه‌ها: حسابرسان پیشنهادهایی برای بهبود کنترل‌ها و کاهش ریسک‌های شناسایی‌شده ارائه می‌دهند.
پیگیری (Follow-up)
- نظارت بر اقدامات اصلاحی: پس از ارائه گزارش، حسابرسان بررسی می‌کنند که آیا مدیریت اقدامات اصلاحی توصیه‌شده را انجام داده است یا خیر.
- ارزیابی نتایج اصلاحات: در صورت نیاز، حسابرسان مجدداً بررسی می‌کنند که آیا اقدامات اصلاحی به بهبود کنترل‌ها و کاهش ریسک‌ها منجر شده است.
این مراحل به حسابرسان کمک می‌کند تا حسابرسی داخلی را به‌صورت سیستماتیک و مؤثر انجام دهند و به اهداف از پیش تعیین‌شده دست یابند.
برنامه ریزی حسابرسی داخلی چگونه است؟
برنامه‌ریزی حسابرسی داخلی یکی از مهم‌ترین مراحل اجرای حسابرسی است که تضمین می‌کند حسابرسی به‌طور مؤثر و کارآمد انجام شود. این فرآیند شامل تعیین اهداف، حوزه حسابرسی، و روش‌های کار است. در ادامه مراحل اصلی برنامه‌ریزی حسابرسی داخلی تشریح شده است:
شناخت سازمان و محیط کسب‌وکار
- حسابرسان داخلی باید سازمان و محیط کاری آن را به‌خوبی بشناسند. این شامل بررسی ساختار سازمانی، مأموریت، چشم‌انداز، اهداف استراتژیک، فرآیندهای عملیاتی و ریسک‌های مربوط به سازمان است.
- شناخت ریسک‌ها و کنترل‌های موجود در فرآیندهای کلیدی سازمان نیز ضروری است.
تعیین اهداف حسابرسی
- حسابرسان باید اهداف حسابرسی را مشخص کنند. این اهداف ممکن است شامل ارزیابی اثربخشی سیستم‌های کنترل داخلی، بررسی رعایت قوانین و مقررات، ارزیابی مدیریت ریسک، یا افزایش کارایی عملیات باشد.
- اهداف باید واضح و قابل‌اندازه‌گیری باشند.
تعیین حوزه و دامنه حسابرسی
- حوزه حسابرسی داخلی شامل فرآیندها، واحدهای سازمانی، یا سیستم‌هایی است که حسابرسی در آن‌ها انجام می‌شود. برای تعیین حوزه، حسابرسان باید ریسک‌های مهم و نواحی پرخطر سازمان را شناسایی کنند.
- دامنه حسابرسی نیز مشخص می‌کند که حسابرسان چه موضوعاتی را بررسی خواهند کرد و چه موضوعاتی خارج از حسابرسی است.
شناسایی ریسک‌ها و کنترل‌ها
- در این مرحله، حسابرسان داخلی باید ریسک‌های کلیدی سازمان و نقاط ضعف در کنترل‌های موجود را شناسایی کنند. این ریسک‌ها می‌تواند شامل ریسک‌های مالی، عملیاتی، قانونی، یا ریسک‌های مربوط به فناوری اطلاعات باشد.
- حسابرسان باید کنترل‌هایی که برای کاهش این ریسک‌ها طراحی شده‌اند را نیز بررسی کنند.
تهیه برنامه زمانی حسابرسی
- تهیه یک برنامه زمانی دقیق برای اجرای حسابرسی ضروری است. این برنامه شامل زمان‌بندی برای هر مرحله حسابرسی (جمع‌آوری اطلاعات، تحلیل داده‌ها، تهیه گزارش) و تعیین مسئولیت‌ها است.
- باید منابع و نیروی انسانی مورد نیاز نیز در برنامه لحاظ شود.
تعیین روشها و ابزارهای حسابرسی
- حسابرسان باید روشها و ابزارهایی که در جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات استفاده خواهند کرد، مانند مصاحبه، مشاهده، بررسی مدارک و اسناد، یا آزمون‌های کنترل را مشخص کنند.
- ابزارهای نرم‌افزاری و تکنولوژی‌هایی که برای تحلیل داده‌ها استفاده می‌شوند نیز در این مرحله تعیین می‌شوند.
هماهنگی با مدیریت سازمان
- حسابرسان قبل از شروع حسابرسی باید با مدیریت سازمان و سایر افراد کلیدی هماهنگی لازم را انجام دهند. این هماهنگی‌ها شامل توضیح اهداف، دامنه، و زمان‌بندی حسابرسی است.
- این اقدام به شفاف‌سازی فرآیند و جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم کمک می‌کند.
تهیه برنامه حسابرسی نهایی
- پس از انجام تمامی مراحل فوق، حسابرسان برنامه حسابرسی نهایی را تهیه می‌کنند که شامل تمام جزئیات ضروری برای اجرای حسابرسی است.
- این برنامه به‌عنوان نقشه راه حسابرسان داخلی عمل کرده و به آن‌ها کمک می‌کند تا به‌صورت سیستماتیک و منظم عمل کنند.
ارزیابی منابع و ریسک‌ها
- در نهایت، حسابرسان باید منابع موجود (مانند بودجه، پرسنل و فناوری) را برای اجرای حسابرسی بررسی کنند و مطمئن شوند که کافی هستند.
- همچنین ریسک‌های مرتبط با فرآیند حسابرسی (مانند محدودیت دسترسی به اطلاعات) شناسایی و برای مدیریت آن‌ها برنامه‌ریزی می‌شود.
این فرآیند به حسابرسان داخلی کمک می‌کند تا حسابرسی را به‌صورت هدفمند و با توجه به نیازهای سازمان انجام دهند و در نتیجه، به بهبود کنترل‌ها و مدیریت ریسک‌های سازمان کمک کنند.
آزمونها و تعیین روش آزمون ها در حسابرسی داخلی
آزمونها در حسابرسی داخلی یکی از ابزارهای مهم برای ارزیابی اثربخشی کنترل‌های داخلی و صحت اطلاعات ارائه‌شده توسط واحدهای مختلف سازمان هستند. آزمونها به حسابرسان کمک می‌کنند تا به شواهد کافی برای ارزیابی عملکرد و انطباق با استانداردها دست یابند. تعیین روش آزمونها در حسابرسی داخلی نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و شناخت کافی از ریسک‌ها و کنترل‌های موجود دارد.
آزمون‌های رعایت (Compliance Testing)
- هدف این آزمونها ارزیابی این است که آیا کنترل‌های داخلی و رویه‌ها به‌طور کامل رعایت می‌شوند یا خیر.
- این آزمونها شامل بررسی مطابقت با قوانین، مقررات، و سیاست‌های داخلی سازمان است.
- به‌عنوان مثال، بررسی اینکه آیا تمام پرداخت‌ها با مراحل تأیید شده در سیستم هماهنگ هستند
آزمون‌های اساسی (Substantive Testing)
- در این آزمونها، حسابرسان به‌طور مستقیم به ارزیابی داده‌ها و اعداد مربوط به عملیات یا گزارش‌های مالی می‌پردازند تا از صحت و کامل بودن آن‌ها مطمئن شوند.
- این آزمونها شامل بررسی جزئیات معاملات، موجودی‌ها و گزارش‌های مالی است.
- به‌عنوان مثال، بررسی نمونه‌ای از فاکتورها برای اطمینان از صحت ارقام و مدارک پشتیبان.
آزمون‌های تحلیل (Analytical Procedures)
- در این روش، حسابرسان از مقایسه اطلاعات فعلی با دوره‌های قبل، بودجه‌ها، یا میانگین‌های صنعت برای شناسایی ناهنجاری‌ها و روندهای غیرعادی استفاده می‌کنند.
- این آزمونها شامل تحلیل نسبت‌های مالی، مقایسه درآمدها و هزینه‌ها با بودجه‌ها، و بررسی تغییرات غیرعادی در معاملات است.
آزمون‌های کنترلی (Control Testing)
- این آزمونها با هدف ارزیابی کارایی کنترل‌های داخلی در پیشگیری یا کشف ریسک‌ها انجام می‌شوند.
- حسابرسان بررسی می‌کنند که آیا کنترل‌های تعیین‌شده به‌درستی اجرا می‌شوند و عملکرد آن‌ها مؤثر است یا خیر.
- به‌عنوان مثال، آزمون‌های مربوط به کنترل دسترسی به سیستم‌های اطلاعاتی یا تأیید صحت و صحت اطلاعات در فرآیندهای مالی.
آزمون‌های مشاهده‌ای (Observational Testing)
- این آزمونها شامل مشاهده مستقیم عملیات، فرآیندها، و فعالیت‌های سازمان است تا از انطباق با روش‌های تعیین‌شده اطمینان حاصل شود.
- به‌عنوان مثال، مشاهده نحوه انجام فرآیند انبارداری یا بررسی نحوه انجام فرآیند پرداخت‌ها.
تعیین روش آزمونها در حسابرسی داخلی
تعیین روش آزمونها در حسابرسی داخلی بستگی به نوع ریسک‌ها، کنترل‌های موجود و اهداف حسابرسی دارد. مراحل زیر در انتخاب روش آزمونها مهم است:
شناسایی ریسک‌های کلیدی
- حسابرسان ابتدا باید ریسک‌های کلیدی مرتبط با فرآیند یا واحد مورد حسابرسی را شناسایی کنند. ریسک‌های شناسایی‌شده به انتخاب نوع آزمونها کمک می‌کنند.
- برای مثال، اگر ریسک‌های مالی بالا باشد، آزمون‌های اساسی مورد نیاز است. در صورتی که ریسک‌های عدم رعایت قوانین و مقررات مطرح باشد، آزمون‌های رعایت اهمیت پیدا می‌کنند.
انتخاب نمونه
- انتخاب نمونه یکی از بخش‌های حیاتی آزمونها است. حسابرسان باید نمونه‌های مناسبی از تراکنش‌ها یا عملیات‌ها را انتخاب کنند تا بتوانند به نتیجه‌گیری‌های معتبر دست یابند.
- روش‌های نمونه‌گیری ممکن است شامل نمونه‌گیری تصادفی، نمونه‌گیری نظام‌مند، یا نمونه‌گیری مبتنی بر ریسک باشد.
استفاده از روش‌های تحلیل داده‌ها
- حسابرسان ممکن است از ابزارهای تحلیل داده و تکنیک‌های داده‌کاوی برای آزمون‌های خود استفاده کنند. این ابزارها به آن‌ها کمک می‌کنند تا از حجم زیادی از داده‌ها برای شناسایی الگوها، ناهنجاری‌ها، یا نقاط ضعف کنترل استفاده کنند.
- استفاده از نرم‌افزارهای تحلیل داده مانند Excel، ACL، یا IDEA می‌تواند به تسهیل این فرآیند کمک کند.
انجام آزمون‌های ترکیبی
- در بسیاری از موارد، حسابرسان از ترکیب چندین نوع آزمون استفاده می‌کنند تا شواهد کافی جمع‌آوری کنند.
- به‌عنوان مثال، ممکن است ابتدا از آزمون‌های رعایت برای بررسی انطباق با قوانین استفاده شود و سپس آزمون‌های اساسی برای ارزیابی صحت تراکنش‌ها انجام شود.
مستندسازی آزمونها
- حسابرسان باید تمام مراحل آزمونها و نتایج آن‌ها را مستندسازی کنند تا در صورت نیاز به مراجع بعدی بتوانند به آن‌ها استناد کنند.
- این مستندسازی باید شامل جزئیات روش‌های آزمون، نمونه‌های انتخاب‌شده، نتایج آزمون و هرگونه ناهنجاری یا مشکل شناسایی‌شده باشد.
ارزیابی نتایج آزمونها
- حسابرسان پس از اجرای آزمونها، نتایج را ارزیابی کرده و بررسی می‌کنند که آیا کنترل‌ها به‌درستی عمل کرده‌اند یا نیاز به اصلاحات دارند.
- بر اساس این ارزیابی‌ها، حسابرسان ممکن است به مدیریت توصیه‌هایی برای بهبود کنترل‌ها ارائه دهند.
نتیجه‌گیری
آزمونها بخش کلیدی فرآیند حسابرسی داخلی هستند که حسابرسان را قادر می‌سازند تا از اثربخشی کنترل‌ها، رعایت قوانین و صحت اطلاعات سازمان اطمینان حاصل کنند. تعیین روش آزمونها بر اساس تحلیل ریسک و نیازهای خاص هر حسابرسی انجام می‌شود و باید به‌گونه‌ای باشد که شواهد کافی و معتبر برای نتیجه‌گیری نهایی فراهم شود.
تعیین روشها و ابزارهای حسابرسی
تعیین روشها و ابزارهای حسابرسی یکی از مراحل حیاتی در برنامه‌ریزی و اجرای حسابرسی داخلی است. این مرحله به حسابرسان کمک می‌کند تا ابزارهای مناسب برای جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل داده‌ها و بررسی کنترل‌های داخلی را انتخاب کنند. انتخاب صحیح روشها و ابزارها موجب بهبود کیفیت حسابرسی و افزایش دقت در ارزیابی عملکرد سازمان می‌شود. در ادامه، مراحل و عوامل مهم در تعیین روشها و ابزارهای حسابرسی تشریح می‌شوند:
شناسایی اهداف حسابرسی
- هدف‌گذاری: اولین گام در تعیین روشها و ابزارهای حسابرسی، مشخص کردن اهداف حسابرسی است. اهداف حسابرسی ممکن است شامل ارزیابی اثربخشی کنترل‌های داخلی، صحت اطلاعات مالی، شناسایی نقاط ضعف عملیاتی یا رعایت قوانین و مقررات باشد.
- نوع حسابرسی: بسته به اینکه حسابرسی مالی، عملیاتی، رعایتی یا فناوری اطلاعات باشد، روشها و ابزارهای متفاوتی ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
تحلیل ریسک‌ها و کنترل‌ها
- تحلیل ریسک‌ها: حسابرسان باید ابتدا ریسک‌های مرتبط با فعالیت‌های سازمان را شناسایی و تحلیل کنند. روش‌های حسابرسی باید متناسب با میزان ریسک‌های شناسایی‌شده باشد.
- کنترل‌های داخلی: بررسی کنترل‌های موجود در فرآیندها نیز تعیین‌کننده نوع روشها و ابزارهای مورد نیاز است. اگر کنترل‌ها پیچیده یا ناکافی باشند، روش‌های حسابرسی دقیق‌تری لازم است.
انتخاب روش‌های حسابرسی
روش‌های مختلفی در حسابرسی داخلی استفاده می‌شوند که انتخاب آن‌ها به اهداف و نوع حسابرسی بستگی دارد:
روش‌های آزمون رعایت (Compliance Testing)
- هدف: این روشها برای ارزیابی انطباق با قوانین، مقررات، سیاست‌ها و رویه‌های داخلی سازمان استفاده می‌شوند.
- روش اجرا: بررسی مستندات، مصاحبه با کارکنان، و آزمون نمونه‌هایی از تراکنش‌ها برای اطمینان از رعایت مقررات.
روش‌های آزمون اساسی (Substantive Testing)
- هدف: این روشها برای تأیید صحت و کامل بودن معاملات و گزارش‌های مالی استفاده می‌شوند.
- روش اجرا: بررسی دقیق صورت‌های مالی، آزمایش نمونه‌های تراکنش‌ها، و تطبیق اطلاعات حسابداری با مدارک پشتیبان.
روش‌های تحلیلی (Analytical Procedures)
- هدف: در این روشها، داده‌ها و نسبت‌های مالی یا عملیاتی تحلیل و مقایسه می‌شوند تا ناهنجاری‌ها و تغییرات غیرعادی شناسایی شوند.
- روش اجرا: حسابرسان داده‌ها را با دوره‌های قبلی، بودجه‌ها یا میانگین‌های صنعتی مقایسه کرده و اختلافات عمده را بررسی می‌کنند.
روش‌های مشاهده‌ای (Observation)
- هدف: مشاهده مستقیم فرآیندهای عملیاتی و بررسی انطباق آن‌ها با سیاست‌های سازمانی.
- روش اجرا: حسابرسان فرآیندهای کاری را مستقیماً مشاهده و ارزیابی می‌کنند. به‌عنوان مثال، مشاهده فرآیندهای انبار یا بخش‌های تولید.
روش‌های مبتنی بر پرسشنامه و مصاحبه
- هدف: ارزیابی کنترل‌های داخلی از طریق مصاحبه با کارکنان یا استفاده از پرسشنامه‌های طراحی‌شده.
- روش اجرا: حسابرسان سؤالاتی را به‌صورت حضوری یا کتبی مطرح می‌کنند تا از درک کارکنان نسبت به کنترل‌ها و عملکرد فرآیندها مطلع شوند.
انتخاب ابزارهای حسابرسی
ابزارهای حسابرسی به حسابرسان کمک می‌کنند تا داده‌ها را جمع‌آوری، پردازش و تحلیل کنند. این ابزارها می‌توانند به افزایش دقت و کارایی حسابرسی کمک کنند:
نرم‌افزارهای حسابرسی
- هدف: تسهیل فرآیند حسابرسی، خودکارسازی جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل دقیق‌تر آن‌ها.
- نمونه‌ها: نرم‌افزارهای تخصصی مانند ACL، IDEA و Teammate ابزارهایی هستند که به حسابرسان در انجام تحلیل داده‌ها، نمونه‌گیری، و مدیریت مستندات کمک می‌کنند.
- این نرم‌افزارها به حسابرسان اجازه می‌دهند که حجم وسیعی از داده‌ها را به‌سرعت پردازش کرده و الگوهای غیرعادی را شناسایی کنند.
ابزارهای داده‌کاوی و تحلیل داده
- هدف: بررسی و تحلیل داده‌های بزرگ به‌صورت سیستماتیک برای شناسایی الگوهای غیرعادی یا ریسک‌ها.
- نمونه‌ها: ابزارهایی مانند Excel، Power BI، و Tableau برای تحلیل داده‌ها و ایجاد گزارش‌های گرافیکی از اطلاعات مالی و عملیاتی استفاده می‌شوند.
چک‌لیست‌ها و پرسشنامه‌ها
- هدف: کمک به حسابرسان در انجام سیستماتیک حسابرسی از طریق لیست‌های از پیش تعیین‌شده از کنترل‌ها و ریسک‌های مورد ارزیابی.
- روش اجرا: چک‌لیست‌ها و پرسشنامه‌ها می‌توانند به‌صورت دستی یا الکترونیکی مورد استفاده قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که تمامی مراحل و موارد ضروری بررسی شده‌اند.
ابزارهای مشاهده و مستندسازی
- هدف: ثبت مشاهدات و نتایج حسابرسی به‌صورت دقیق و ساختاریافته.
- نمونه‌ها: ابزارهای دیجیتال مانند دوربین‌های فیلم‌برداری، اپلیکیشن‌های یادداشت‌برداری و نرم‌افزارهای گزارش‌گیری که به حسابرسان کمک می‌کنند مستندات خود را سازمان‌دهی کنند.
حسابرسی داخلی چگونه با حسابرسی مستقل ارتباط یابد؟؟